BULİMİA NERVOSA

Bulimia Nervosa, denetimi yitirmiş olma duygusunun eşlik ettiği yineleyen büyük miktarlarda yeme ataklarından oluşur. Toplumsal müdahale, karın ağrısı veya bulantı, tıkanırcasına yemeyi sonlandırır ve sıklıkla bunu suçluluk, depresyon ve kendinden iğrenme duyguları izler. Anoreksiya nervoza hastalarının aksine Bulimia Nervosa hastaları normal beden ağırlıklarını koruyabilirler.

Görülme sıklığı ve yaşı nedir?

Bulimia Nervosa prevalansı anoreksiya nervoza’dan yüksektir. Genç kadınların %1 ila 3’ün de bulunduğu tahmin edilir. Anoreksiya nervoza gibi Bulimia Nervosa da kadınlarda erkeklerden çok daha sık görülür, ancak başlangıç yaşı genellikle anoreksiya nervoza’ dan daha geç, ergenliğin sonları veya erken erişkinliktedir. Erkeklerde görülme oranı kadınların onda biridir. Tıkanırcasına yemeler ve uygunsuz telafi davranışları gibi Bulimia Nervosanın bazı belirtileri üniversite öğrencisi kadınların yaklaşık % 40 kadarında görülmektedir.

Sebep nedir?

Biyolojik, genetik, sosyal ve psikolojik faktörler Bulimia Nervosanın sebepleri arasında yer alır.

Bulimia Nervosalı hastaları sıklıkla antidepresanlardan yarar gördükleri için seretonin ve norepinefrinin rolü olabileceği öne sürülmüştür.

Bulimia Nervosa hastalarının yakınlarında bu hastalığa yakalanma riski daha fazladır. Bu risk artışında elbette genetik faktörler önemlidir ve fakat sosyal etkileşim, yetiştirme tarzı, kültürel faktörler de çok önemlidir.

Anoreksiya Nervosada olduğu gibi Bulimia Nervosada da ince vücut hatlarına sahip olmak konusundaki sosyal baskıları yerine getirme eğilimi vardır.

Bulimia Nervosa hastaları ergenlik döneminin taleplerini yerine getirme konusunda zorluk yaşarlar.

Hastaların çoğunda erken çocukluk yıllarında bakıcısından ayrılmada güçlükler yaşama tespit edilir.

Belirtiler nelerdir?

Bulimia Nervosa’nın temel belirtileri aşağıdaki gibidir;

• yineleyen tıkanırcasına yeme atakları: aynı zaman diliminde ve benzer koşullarda çoğu insanın yiyebileceğinden kesinlikle çok daha fazlasını yeme ve tıkanırcasına yeme atakları sırasında yeme üzerinde denetimin olmadığı duygusu bulunur
• kilo almaktan kaçınmak için kendisinin yol açtığı kusma, kilo verdiren ilaçların gereksiz kullanımı, hiç yemek yememe ya da aşırı egzersiz
• vücut şekli ve ağırlığından gereğinden fazla etkilenen kendini değerlendirme

Bulimia Nervosalı hastaların çoğunun kilosu normal sınırlar içindedir ve fakat bazıları aşırı zayıf veya kilolu olabilir. Bu hastalar görünüşleri ve cinsel çekicilikleri konusunda aşırı ilgilidirler, başkalarının kendilerini nasıl gördükleri konusunda endişelenirler.

Anoreksiya Nervoza hastalarında olduğu gibi birçok Bulimia Nervosa hastası depresiftir ve ailelerinde depresyon oranı yüksektir. Bulimia Nervosa hastalarının aileleri anoreksiya nervoza hastalarınınkine kıyasla birbirlerine daha uzaktırlar ve çatışmalar daha belirgindir. Çoğu hasta, ana-babalarını ihmalci ve reddedici şeklinde tanımlarlar.

Kusma sıktır ve genellikle boğazı parmakla zorlayarak uyarılır, bununla beraber bazı hastalar istedikleri zaman kendiliğinden kusabilmektedir. Kusma, karın ağrısını ve şişkinlik hissini azaltır ve hastanın kilo alma korkusu olmaksızın yemeğe devam etmesine izin verir. Epizodu sıklıkla depresif belirtiler izler ve buna “tıkınma sonrası elem” adı verilir.

Tıkınma atağı sırasında hastalar tatlı, yüksek kalorili ve genellikle kek, pasta gibi yumuşak gıdalar yerler. Gıdalar gizli ve hızlı, hatta bazen çiğnenmeden yenir.

Bulimia Nervosa, mizaç bozukluğu, madde bağımlılığı ve dürtü kontrol bozukluğu olan kişilerde daha yüksek oranlardadır. Bulimia Nervosa hastalarında ayrıca anksiyete bozuklukları, bipolar I bozukluğu ve dissosiyatif bozukluklar ve cinsel taciz öyküsü artmış oranlardadır.

Klinisyen hastalarda epilepsi eşdeğeri nöbetler, merkezi sinir sistemi tümörleri, Kluver-Bucy Sendromu ya da Kleine-Levin Sendromu gibi nörolojik hastalıklar olmadığından emin olmalıdır.

Hastalığın seyri nasıldır?

Bulimia Nervosa genellikle alevlenme ve sönmelerle giden kronik bir hastalıktır. Bulimia Nervosa, anoreksiya nervozaya göre daha iyi bir gidiş göstermekte ve tedaviye yanıtı daha iyidir. Tedaviyi sürdürebilen hastaların % 50’sinde belirgin iyileşmeler görülmektedir.

Tedavide neler yapılır?

Bulimia Nervosa hastaları anoreksiya nervozalılar gibi semptomlarını gizleme içinde değildir, dolayısıyla ayaktan tedavi genellikle zor olmaz. Tedavi yardımı konusunda isteklidirler.

Yeme ataklarının denetim dışı olduğu ve ayaktan tedavinin mümkün olmadığı, ya da intihar eğilimi, madde kullanımı gibi ilave psikiyatrik durumların bulunduğu bazı hastalarda hastaneye yatış gerekli olabilir.

En etkili tedavi bireysel (bilişsel-davranışçı ve dinamik psikoterapi) ve aile terapisi ile kombine edilen ilaç tedavisi ile mümkündür.